Ropiejące maciory

Wypływy ropne z dróg rodnych pozostają wciąż poważnym problemem w wielu chlewniach. Jasno-żółty, szarawy lub kremowy wyciek z pochwy lochy oznacza poważny stan zapalny dróg rodnych. Wypływy obniżają skuteczność krycia i indeks wyproszeń. Są też powodem przedwczesnego brakowania macior

Jego zdaniem najważniejsze jest rozpoznanie zootechnicznych i środowiskowych przyczyn tego problemu. Takich, na które wpływ ma przede wszystkim sam hodowca. Momentami krytycznymi w trakcie cyklu reprodukcyjnego są okresy: okołoporodowy i okołorujowy. Otwarta wówczas szyjka macicy stanowi wrota wnikania wszelakich drobnoustrojów, które powodują stan zapalny i późniejszy wypływ ropny.

Okres okołoporodowy:

Wypływy, które ujawniają się kilka dni po porodzie lub po odsadzeniu prosiąt, spowodowane są najczęściej infekcją macicy, do której doszło w trakcie porodu, który od razu podaje kilka podstawowych zasad pozwalających uniknąć tego problemu. Należy dokładne myć i dezynfekować kojce porodowe przed wpędzeniem macior. Ważne jest, szczególnie w pierwszych dniach po porodzie, aby na bieżąco usuwać odchody i stosować środki do suchej dezynfekcji. Zabiegi te ograniczą presję bakterii w środowisku maciory oraz świeżo urodzonych prosiąt.

Warto również stopniowo, metodą prób i błędów ograniczać dobową dawkę paszy przed porodem. Przeładowany przewód pokarmowy powoduje zaparcie. Namnażają się bakterie produkujące toksyny, które są wchłanianie do krwi. Następuje zatrucie organizmu, w wyniku którego postępuje atonia macicy. Poród przedłuża się. W macicy namnażają się bakterie, na skutek czego powstaje zapalenie błony śluzowej macicy i wypływ ropny.

Ponadto, aby unikać zakażeń, producenci świń powinni udzielać pomocy w czasie porodu tylko w jednorazowych rękawicach ochronnych. Ich używanie znacznie zmniejsza ryzyko infekcji, ale go nie eliminuje, stąd konieczność leczenia. W zależności od diagnozy lekarz weterynarii wprowadza zazwyczaj terapię antybiotykową. Lochy po ciężkich porodach leczone są najczęściej antybiotykami w iniekcji przez 5-7 dni. Nierzadko do terapii wprowadza się leki przeciwzapalne.

Okres okołorujowy:

Przyczyną wypływów, które pojawiają się po 19-22 dniach po kryciu, może być również infekcja macicy, do której doszło w trakcie rui lub zabiegu inseminacji.
Podobnie jak na porodówce, również w sektorze krycia bardzo ważna jest higiena. Zdaniem praktyka, aby zapobiegać w porę wypływom z dróg rodnych należy stosować się do kilku prostych, ale bardzo ważnych zasad postępowania z loszkami i maciorami w sektorze krycia. Jako pierwszą lekarz wymienia bieżące usuwanie odchodów loszek i macior utrzymywanych w kojcach indywidualnych. Zalegający w okolicach zadu leżącej lochy kał może być źródłem infekcji wstępującej macicy. Przed rozpoczęciem zabiegu inseminacji czy krycia naturalnego należy usunąć suchym jednorazowym ręcznikiem brud z okolicy warg sromowych. Do inseminacji wykorzystujemy jednorazowe, sterylne katetery pakowane pojedynczo.

Należy też pamiętać, że krycie w końcowej fazie rui daje możliwość zainfekowania dróg rodnych, ponieważ koniec rui powoduje spadek odporności miejscowej macicy.

Woda dla loszek i macior:

Kolejną przyczyną wypływów, które pokazują się 19-22 dni po kryciu, może być nie-wystarczające płukanie pęcherza moczowego. W wyniku niedostatecznego pobrania wody przez lochy może wystąpić stan zapalny dróg moczowych. Zapalenie pęcherza moczowego, a poprzez wprowadzenie w trakcie krycia lub inseminacji zapalnej wydzieliny do macicy, powoduje zapalenie błony śluzowej i wypływ ropny (infekcja wstępująca). Gdy zarządzanie wodą w chlewni jest nie-właściwe, a dystrybucja nie gwarantuje dostępności do wody (np. niewydolne smoczki, za mała ilość wody wlewanej do koryt itd.) okazuje się, że ilość wypitej wody daleka jest od wymagań zwierząt. Nie zapominajmy, że karmiące prosięta lochy poświęcają na picie 20-30 minut dziennie. Poza laktacją czas ten wynosi już tylko od 3 do 4 minut — zauważa lekarz. Maciora w laktacji powinna wypić 30-40 litrów wody na dobę, a locha luźna lub cię-żarna minimum 12 litrów. W sektorze krycia i macior prośnych oraz w porodówce woda powinna być cały czas dostępna w korytach. Najlepiej więc zamontować zawory samopoziomujące lub kilka razy dziennie uzupełniać koryta wodą. Jak podkreśla praktyk bardzo ważne jest „zganianie” macior kilka razy dziennie przez pierwsze dni po porodzie. Lochy mają wtedy wstać, napić się wody i oddać mocz.

Ryzyko infekcji dróg moczowych można także zmniejszyć poprzez obniżanie pH moczu macior. Efekt ten uzyskuje się poprzez dodawanie do paszy kwasu fosforowego lub benzoesowego wg. wskazań doradcy żywieniowego. Każdy hodowca, w którego chlewni wystąpi problem wypływów ropnych, powinien najpierw zapewnić lochom właściwe warunki, a dopiero potem „szukać” chorób.

Lek. wet. Paweł Karbowiak
Specjalista trzody chlewnej

Najnowsze artykuły: